Tinh Bột Biến Tính Có Hại Không? Một Số Tips Nhận Biết Trong Ngành Sản Xuất

Tinh bột biến tính là gì?

Tinh bột biến tính là loại tinh bột được chiết xuất từ các nguyên liệu tự nhiên như ngô, sắn, khoai tây hay lúa mì. Sau khi thu được tinh bột thô, chúng sẽ được biến tính thông qua quá trình xử lý và thay đổi tính chất bởi các phương pháp vật lý, enzyme và hóa học. Qua quá trình này sẽ giúp cải thiện các tính năng của tinh bột biến tính nhằm đáp ứng đa dạng các nhu cầu sử dụng như tăng độ nhớt, tăng khả năng kết dính, bền nhiệt hay tính ổn định, hồ hóa.. so với tinh bột tự nhiên. Vì thế nên các cấu trúc liên kết có trong kết cấu của thành phẩm khi đã ứng dụng tinh bột biến tính sẽ trở nên bền hơn và kéo dài thời gian duy trì tính ổn định trong suốt quá trình bảo quản. 

Hiện tại, thị trường thực phẩm đã đều ứng dụng tinh bột biến tính vào vô số các mặt hàng vì tất cả các loại tinh bột biến tính đều đã được chứng nhận an toàn cho người sử dụng. Chứng nhận này bao gồm sự đồng ý lưu hành của nhiều cơ quan thẩm định về độ an toàn và chất lượng về thực phẩm trên toàn thế giới. Vậy nên, các mặt hàng khi sử dụng tinh bột biến tính trong bảng thành phần sẽ luôn có tem nhãn ghi chú dán lên sản phẩm để cho người tiêu dùng dễ nhận biết, có thể được thấy dưới dạng ký hiệu chữ cái E (E1412, E1422, E1404….).

Tinh bột biến tính có hại không?

Tinh bột biến tính không được coi là có hại mà ngược lại đã được công nhận là an toàn cho sức khỏe khi được sản xuất và sử dụng đúng quy định. Câu hỏi như “tinh bột biến tính có hại không?” sẽ được chứng minh là không bởi những lý do sau: Đầu tiên, tinh bột biến tính đã được cấp phép bởi các cơ quan an toàn thực phẩm uy tín như FDA (Mỹ), EFSA (Châu Âu), JECFA (FAO/WHO) và Bộ Y tế Việt Nam. Thứ hai, quy trình sản xuất tinh bột biến tính được kiểm soát chặt chẽ, chỉ sử dụng các phương pháp và hóa chất đã có giấy phép hợp pháp và công thức với liều lượng tối đa được sử dụng. Thêm vào đó, tinh bột biến tính có hại không thì cũng cần xét về nguồn gốc của loại bột này. Vốn đến từ thiên nhiên (ngô, sắn, khoai) thông qua quá trình biến tính đến từ cách xử lý và tinh chế vật lý mới có được thành phẩm là tinh bột biến tính an toàn, chất lượng. Đặc biệt, tinh bột được “biến tính” chứ không phải là “biến đổi gen” (GMO) nên sẽ không có việc biến đổi gen hay cấu trúc cây trồng, mà chỉ là cải tiến tính năng của nó mà vẫn giữ nguyên bản chất. Cuối cùng, không thể cứ hỏi tinh bột biến tính có hại không khi nó vốn đã được sử dụng từ lâu ở nhiều mặt hàng thực phẩm trên toàn thế giới với không sự ghi nhận về vấn đề sức khỏe liên quan đến tinh bột biến tính nếu được dùng đúng cách.

Những cách nhận biết tinh bột biến tính có gây hại hay không trong sản xuất

Kiểm tra chứng nhận và nguồn gốc 

Để trả lời cho câu hỏi “Tinh bột biến tính có hại không?”, câu trả lời then chốt nằm ở khâu lựa chọn và kiểm soát nguyên liệu đầu vào. Về bản chất, loại tinh bột này sẽ không gây hại nếu được sản xuất phù hợp với quy định an toàn. Để đảm bảo điều này, doanh nghiệp cần ưu tiên lựa chọn nhà cung cấp uy tín, có đầy đủ các chứng nhận an toàn thực phẩm như ISO, HACCP, FSSC 22000. Đồng thời, cần kiểm tra kỹ nguồn gốc xuất xứ và xác nhận rằng tinh bột biến tính được sản xuất từ nguồn nguyên liệu tự nhiên thông qua các phương pháp vật lý hoặc hóa học được cho phép. Trên nhãn sản phẩm thành phẩm, thông tin này phải được thể hiện rõ ràng dưới dạng tên gọi “tinh bột biến tính” hoặc các mã số E-code (E1412, E1422, E1404….) đi kèm, cho phép người sản xuất và người tiêu dùng an tâm về sự rõ ràng ở nguồn gốc và chất lượng sản phẩm.

Đánh giá tính chất của tinh bột biến tính

Tinh bột biến tính có hại không thì một phần cũng phụ thuộc vào việc đánh giá kỹ lưỡng các tính chất có trong nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sản phẩm được ứng dụng. Trên thực tế, tinh bột biến tính sẽ không gây hại nếu chọn đúng loại có các đặc tính gồm độ nhớt, khả năng tạo gel và chống ẩm phù hợp với nhu cầu từ phía nhà sản xuất cần có trong quy trình sản xuất và thành phẩm. Việc lựa chọn chính xác đặc tính cần có trong tinh bột biến tính khi ứng dụng vào sản xuất không chỉ tối ưu hóa chất lượng, hương vị và cấu trúc sản phẩm, mà quan trọng hơn là giúp ngăn ngừa các sự cố phát sinh trong chế biến và bảo quản, giúp hạn chế nguy cơ có thể ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm.

Lưu ý đến quy trình sản xuất

Quá trình xem xét quy trình sản xuất là yếu tố then chốt để xác định xem tinh bột biến tính có hại không. Sản phẩm chỉ được sản xuất đạt chuẩn và an toàn khi quy trình xử lý hồ hóa tinh bột nhằm biến tính, đã qua đầy đủ các bước được đề ra với tiêu chí an toàn thực phẩm từ các cơ quan y tế yêu cầu trình bày trước khi được tung ra bán trên thị trường. Quan trọng hơn, mục đích của quá trình này phải là cải thiện các đặc tính kỹ thuật (độ bền, độ ổn định, độ nhớt….) để phục vụ sản xuất, chứ không làm giảm giá trị dinh dưỡng tự nhiên của tinh bột gốc. Lưu ý nhất là cần sự minh bạch, rõ ràng về quá trình sản xuất nhằm xây dựng niềm tin về lâu về dài.

Xem xét tác hại tiềm ẩn

Đa phần các tác hại tiềm ẩn nếu không được xem xét và loại trừ kỹ sẽ dẫn đến xuất hiện dạng câu hỏi như “tinh bột biến tính có hại không?” ở phía người tiêu dùng. Vì vậy, cần biết rõ việc tiêu thụ quá mức bất kỳ loại thực phẩm hay chất phụ gia nào cũng đều không tốt, tinh bột biến tính cũng vậy. Khả năng cao sẽ gây ra những tác động xấu về các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng. Bên cạnh đó, tinh bột biến tính cũng thường xuất hiện trong các thực phẩm chế biến sẵn như mì gói, đồ ăn nhanh – những sản phẩm vốn chứa hàm lượng cao muối, đường và chất béo không lành mạnh. Do đó, một phần nguy cơ cũng đến từ việc lạm dụng cả nhóm thực phẩm này, dẫn đến các bệnh như béo phì, tiểu đường. Giải pháp cho những vấn đề này chính là tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và quy định sử dụng trong sản xuất, đồng thời xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng.